تاریخچه, مقالات آموزشی

تاریخچه چاپ استنسیل یا شابلون زنی

توسط مارجوری گیلبرت (Marjorie Gilbert)

مطابق گفته servicemagic.com، استنسیلینگ یا همان مهر‌زنی  به عنوان “یک روش برای اعمال کردن یک طرح به وسیله رنگ زدن با  قلمو یا اسفنج زدن رنگ از طریق یک پوشش برش خورده که روی سطح قرار داده شده است” تعریف شده است.

تاریخچه شابلون کاری قدیمی است ، می توان ادعا کرد ، از زمانی که اجداد ما برای راحتی نسبی محیط داخلی غارها را به فضای بیرون ترجیح دادند. زمانیکه با دیوارهای خالی روبرو شدند، می خواستند زندگی خود را برای خود و فرزندانشان ثبت کنند. با گذشت زمان، طراحی ها پیچیده تر می شدند و هنر شابلون زنی نیز توسعه می یافت. اشابلون کاری امروزه همچنان محبوب است و طرح های جدید و قدیمی با شتاب بیشتری رونق می‌گیرند.

آغاز:
نمونه هایی از اولین شابلونها هنوز در غارهای فیجی (Fiji) باقی مانده اند ، قدمت آنها از 30،000 تا 9،000 سال قبل از میلاد مسیح است. این شابلون های پارینه سنگی با برش سوراخ هایی در برگهای موز و بامبو و زدن رنگ سبزیجات در سوراخ ها ایجاد شده اند. اعتقاد بر این است که اسکیموهای جزایر بافین (Baffin) با پوست خشک شده، مهر و موم مشابهی انجام داده اند، اما هیچ یک از این نمونه های اولیه باقی نمانده است.

مصری ها:
مصریان از استنسیل برای آراستن مقبره استفاده می کردند. روش ایجاد این شابلونها مفصل و با جزئیات بود. ابتدا یک هنرمند حروف تصویری (hieroglyphs) و نقوش روی مقبره می کشید. سپس هنرمند دوم، طراحی های اولین هنرمند را با یک مقار برش می داد. سرانجام، هنرمند سوم فرورفتگی ها را با گچ  پر می‌کند، سپس نقوش را با رنگ های اصلی و روشن رنگ می کند.

یونانی ها و رومی ها:
یونانی ها و رومی ها نیز از استنسیل استفاده می کردند، هرچند که شاید در مورد رومی‌ها بتوان گفت که بیشتر استفاده میکردند. طبق Free Stenciling Patterns، یونانیان برای ترسیم طرح های موزاییکی از استنسیل استفاده کردند. رومی ها از استنسیل برای ایجاد علائم استفاده می کردند، در حالی که هم رومی ها و هم یونانی ها از استنسیل برای خلق موزاییک ها استفاده می کردند.

چین و ژاپن:
در ابتدا از استنسیل در ژاپن و چین برای تزئین پارچه استفاده می شد، سپس از سال 500 تا 600 میلادی، از استنسیل برای “تولید انبوه” تصاویر بودا استفاده می شد. کاتازوم (Katazome)، نوعی استنسیل معکوس، توسط ژاپنی ها کامل شد و از آن برای تزئین ابریشم استفاده می شد. ژاپنی ها همچنین یک روش برش همزمان چندین شابلون را ابداع و تکمیل کردند، بدین صورت که با قرار دادن چند تکه پوست درخت توت روی هم و بریدن همزمان آنها با چاقوی تیزانجام می‌شد. در ادامه اختراع کاغذ در سال 200 میلادی ، چینی ها شابلون های کاغذی تولید کردند و از این شابلونها برای ایجاد الگوهای گلدوزی یا تزئین متریال از جمله ظروف چینی استفاده می‌کردند.

خاورمیانه و اروپا:
هنر استنسیل از طریق مسیرهای تجاری از آسیا به خاورمیانه و ترکیه رسید. این هنر در قرون وسطی به لطف جنگ های صلیبی ، که در آن شروع به ظهور  بر روی دیوارهای کلیساها و کلیساهای جامع و دست نوشته های روشن، کرد و بیشتر در اروپا گسترش یافت.

اروپا:
استنسیلینگ در فرانسه در قرن هفدهم محبوبیت پیدا کرد، جایی که برای تزئین کارت ها از آن استفاده می‌شد. استفاده از استنسیل برای ایجاد کاغذ دیواری در ادامه آن بود، اما از آنجا که کاغذ دیواری با ساخت مربع هایی به هم چسبیده شده تولید می شد، طرح ها همیشه متقارن نبودند.

آمریکا:
هنگامی که اولین استعمارگران به آمریکا سفر کردند، هنر استنسیل را با خود آوردند. استنسیل ها جای کاغذ دیواری را گرفتند، زیرا استعمارگران توانایی تهیه کاغذ دیواری را نداشتند. آنها از استنسیل برای تزئین دیوارها ، کف و مبلمان نیز استفاده می‌کردند. استنسیل در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، در طی جنبش هنرهای دستی(Arts and Crafts Movement.) ، تجدید حیات پیدا کرد.

منابع:

Painting and Staining Glossary
The History of Stenciling
The Arts and Crafts Movement

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *